تالار گفتگو ستاره‌شناسان
ستارگان دوتایی نزدیک - نسخه قابل چاپ

+- تالار گفتگو ستاره‌شناسان (https://www.astrotalk.ir)
+-- انجمن: آسمان شب (https://www.astrotalk.ir/forumdisplay.php?fid=3)
+--- انجمن: ستاره های دگرگون شونده (https://www.astrotalk.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+--- موضوع: ستارگان دوتایی نزدیک (/showthread.php?tid=858)



ستارگان دوتایی نزدیک - foroogh - 08-18-2009

دسته ای از ستاره های دوتایی که دوره چرخش آنها کمتر از سی سال باشد که این نشان می دهد فاصله آنها کمتر از ده واحد نجومی است.بخاطر این نزدیکی این ستاره ها از نوع دوتایی طیفی و/ یا دوتایی گرفتی هستند.انتقال جرم در بعضی از مراحل بین آنها وجود دارد وهمین انتقال جرم در آینده دوستاره ونحوه تکامل آنها بسیار موثر است.اگر دوستاره لب(lobe) روچه خود را پر نکرده باشند دوستاره از هم جدا هستند .اگر یکی از ستاره ها لب روچه را پر کرده باشد دوستاره نیمه چسبیده خواهند بود وانتقال جرم بین آنها وجود خواهد داشت.اگر دوستاره لب روچه را پر کرده باشند دوستاره در تماس خواهند بود.تحول دو ستاره به جرم اولیه وجدایی زاویه ای آنها بستگی دارد.ستاره سنگینتر به یک ستاره غول سرخ تبدیل خواهد شدولب روچه خود را پرخواهد کرد.مواد از نقطه لاگرانژی درونی به سمت ستاره همدم جاری می شوند ودر نتیجه مسیر تحولی آنرا تحت تاثیر قرار می دهند.انتقال جرم می تواند هم دوره چرخش دوستاره وهم جدایی زاویه ای آنهارا متاثر کند.

انتقال جرم در ستاره هاي دوتايي با توجه به فاز تكاملي ستاره اي كه جرم از دست مي دهد به سه مورد تقسيم مي شود(موردA مورد B ومورد C )مورد A زماني است كه انتقال جرم در حالت هيدروژن سوزي رخ مي دهد.مورد B زماني است كه هيدروژن سوزي به آخر رسيده ولي هنوز هليم هسته شروع به سوختن نكرده است.موردC نشاندهنده هر انتقال جرمي است كه بعد از سوختن هليم هسته رخ مي دهد.

اگر اندازه حركت مداري طي انتقال جرم ثابت بماند انتقال جرم از نوع كنسرواتيو به حساب مي آيد.اگر جرم ستاره اي كه جرم از دست مي دهد از جرم ستاره همدم كمتر باشد مدار آندو پهنتر مي شود اما اگر از جرم همدم بيشتر باشد مدار كوچكتر خواهد شد.

در مورد ستاره هایی که جدایی آنها نسبتا" زیاد است موادی که از لب روچه ستاره غول سرخ فرار می کنند سحابی یا ابری درست می کنند که هم هسته ستاره غول سرخ یعنی کوتوله سفید را در بر می گیردوهم ستاره همدم.سپس نیروهای اصطکاکی وگرانشی موجب می شوند که دو ستاره بمرور بهم نزدیکتر شده ودوره چرخش آنها نیز کوتاه تر بشود.

بعد از مدتی ابر مشترک دو ستاره را ترک می کند وچیزی که باقی می ماند ستاره ای متغییر از نوع انفجاری است که در آن انتقال جرم از ستاره همدم به کوتوله سفید موجب انفجارات دوره ای از انواع انفجارات نواختری .نواخترهای تجدید شونده و نواخترهای کوتوله می شود.اگر یکی از دوستاره به حد کافی پرجرم باشد می تواند به ستاره ای نوترونی یا حتی سیاهچاله تبدیل شود.تاکنون چندین مورد از چنین دوتایی های کشف شده اند که البته دارای تابش اشعه ایکس هم می باشند اما یک انفجار ابرنواختری می تواند موجب جدایی دو ستاره از همدیگر شود.