09-29-2007, 06:02 PM
تیر (سیاره)
تیرتیر(یا عطارد)، Mercury واژه لاتین که در مقابل نام یونانی هرمس است. خدائی که پیغام برنده برای خدایان دیگر بوده و به همین دلیل هرمس در اغلب تصاویر با صندلهای بالدار کشیده می‌شود. علاوه بر پیغام‌رسانی، او نگهدار بازرگانان و مسافران بود.
تیر تندروترین سیارهٔ سامانه خورشیدی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر در ثانیه،هر۸۸ روز یک بار خورشید را دور می زند.از این رو سیاره ای گریزپاست که دیدنش آسان نیست و به همین دلیل است که شاید،ایرانیان باستان آنرا "تیر" نامیده و در یونان "مرکوری" یا "پیک خدایان" لقبش داده بودند.
"مرکوری" در ادبیات افسانه ای یونان و روم،خدای سخن وری و نویسندگی و "عطارد" در ادبیات فارسی و عربی،"دبیر فلک" نیز خوانده شده است.
سیاره عطارد (سیاره تیر) با فاصلهٔ ۵۷ میلیون و ۹۲۴ هزار کیلومتری،نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به خورشید است و کم ترین مسافتی که با زمین پیدا می کند،به ۸۰ میلیون کیلومتر می رسد. به خاطر نزدیکی این سیاره به خورشید اگر در طرف رو به خورشید آن (بخشی که روز است) قرار بگیرید به راحتی در دمای ۴۶۵ سانتیگراد پخته خواهید شد و به علت حرکتی وضعی آرامش اگر در طرف شب آن قرار بگیرید آن قدر سرد خواهد شد که در دمای ۱۴۸- سانتیگراد به راحتی مرگ را بر اثر یخ بستن تجربه میکنید.گردش وضعی این سیاره،حدود دو ماه طول می کشد و از این رو،گرم شدن آن در روز و سرد شدنش در شب دیرپاست.
حفره های کوچک ویا بزرگ بسیاری در سطح سیارهٔ تیر دیده می شود که حکایت از برخورد شهاب سنگ کوچک و بزرگ دارد البته قطر برخی از دهانه ها به ده ها کیلومتر می رسد. برخی از این دهانه ها محل خروج مواد مذاب است که امروزه با سنگهای مذاب پر شده اند و مانند کوه های آتشفشانی هستند.به خاطر دهانه‌های آتشفشانی و آبگیرها خیلی شبیه کره ماه است. دانشمندان تصور می‌کردند که فعالیتهای آن مانند کره ماه است. اما اکنون می‌دانیم که سیاره عطارد با کره ماه بسیار متفاوت است.تیر همچون ناهید و ماه،حالت های گوناگونی از هلال تا قرص کامل را به خود می گیرد.قرص کامل،چون در آن سوی خورشید است دیده نمی شود.اما اشکال هلال و نیمهٔ آن به هنگام جلوه های شرقی و غربی،مشاهده می گردند.
سیاره عطارد قمر ندارد. عطارد،کوچک‌ترین سیاره منظومه شمسی است.نیروی جاذبه این سیاره کم و دارای جو ناچیزی است که ۹۸٪ آن از هلیم و بقیه از هیدروژن،اکسیژن و سدیم ساخته شده است.بادهای خورشیدی به شدت به عطارد می‌دمند و این می‌رساند که تقریباً هیچ هوایی در آن وجود ندارد.
این سیاره نیز،مانند سیاره زهره بین زمین و خورشید قرار گرفته و به خاطر این ویژگی،حالاتی را که "گذر"،"جلوه های شرقی و غربی" و... نامیده می شوند،به وجود می آورد.
مشخصات سیاره عطارد
اندازه تیر در مقیاس با زمینقطر به کیلومتر : ۴۸۷۸
فاصله از خورشید به کیلومتر : ۷۵۹۱۰۰۰۰
جرم بر حسب سانتیمتر بر گرم : ۴/۵
مدت زمان گردش به دور خود : ۵۹ روز
مدت زمان گردش به دور خورشید : ۸۸ روز
اتمسفر : ندارد
میانگین دما : روز:۴۲۷ شب:۱۸۰- (سانتیگراد)
قمر یا حلقه : ندارد
حالت (غالب) : جامد
مقایسه اندازه عطارد با زمین
سیاره تیر و عصر فضا
در سال های ۵-۱۹۷۴ میلادی ، سفینهٔ مارینر ۱۰ آمریکا،از نزدیکی سیارهٔ تیر گذشت و توانست ۶۴۸ عکس خوب،از حدود ۵۰٪ سطح سیاره،که در آن هنگام در برابر خورشید واقع شده بود،گرفته و مخابره کند.عکس ها نشان می دهند که سطح تیر نیز چون ماه ،دارای کوه ها و نیز دره های فراوانی است که به نظر می آید به علت بمباران مداوم صدهاهزار سنگ آسمانی صورت گرفته باشد.زمان این بمباران ها شاید بلافاصله پس از پیدایش و تکوین دستگاه خورشیدی بوده است.
در تیر،درهٔ بزرگی به قطر تقریبی ۱٬۳۰۰ کیلومتر وجود دارد که اطراف آن را کوه های به نسبت بلندی که ارتفاع برخی از آن ها به یک و نیم کیلومتر نیز می رسد،احاطه کرده اند.برخی از این گودی ها،شاید به علت جریان مواد مذاب آتشفشانی قدیمی،صاف و تیز شیار شیار شده اند.
متأسفانه ارتباط با مارینر ۱۰ در ۲۴ مارس ۱۹۷۵ قطع شد.این سفینه اولین و تنها سفینه ای بوده است که تا امروز به مقصد تیر روانه شده است.
در بررسی هایی که در سال ۱۹۹۰م از روی زمین در مورد سیارهٔ تیر به عمل آمد،دیده شد که دو ناحیه بر روی سطج این سیاره از نقاط دیگر بسیار داغ ترند ، علت آن را تأثیِر توأم گردش های وضعی و انتقالی تیر در حفظ گرمای گرفته شده از خورشید دانستند. زیرا مدت یک شبانه روز در تیر دو سوم مدت یک سال آن است .
تیر بر خلاف اندازهٔ کوچکی که دارد،بسیار سنگین است و از این جهت ستاره شناسان معتقدند، در زیر پوستهٔ سنگی نازک این سیاره،هستهٔ مرکزی بزرگی ساخته شده از آهن،وجود داشته باشد.
تیرتیر(یا عطارد)، Mercury واژه لاتین که در مقابل نام یونانی هرمس است. خدائی که پیغام برنده برای خدایان دیگر بوده و به همین دلیل هرمس در اغلب تصاویر با صندلهای بالدار کشیده می‌شود. علاوه بر پیغام‌رسانی، او نگهدار بازرگانان و مسافران بود.
تیر تندروترین سیارهٔ سامانه خورشیدی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر در ثانیه،هر۸۸ روز یک بار خورشید را دور می زند.از این رو سیاره ای گریزپاست که دیدنش آسان نیست و به همین دلیل است که شاید،ایرانیان باستان آنرا "تیر" نامیده و در یونان "مرکوری" یا "پیک خدایان" لقبش داده بودند.
"مرکوری" در ادبیات افسانه ای یونان و روم،خدای سخن وری و نویسندگی و "عطارد" در ادبیات فارسی و عربی،"دبیر فلک" نیز خوانده شده است.
سیاره عطارد (سیاره تیر) با فاصلهٔ ۵۷ میلیون و ۹۲۴ هزار کیلومتری،نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به خورشید است و کم ترین مسافتی که با زمین پیدا می کند،به ۸۰ میلیون کیلومتر می رسد. به خاطر نزدیکی این سیاره به خورشید اگر در طرف رو به خورشید آن (بخشی که روز است) قرار بگیرید به راحتی در دمای ۴۶۵ سانتیگراد پخته خواهید شد و به علت حرکتی وضعی آرامش اگر در طرف شب آن قرار بگیرید آن قدر سرد خواهد شد که در دمای ۱۴۸- سانتیگراد به راحتی مرگ را بر اثر یخ بستن تجربه میکنید.گردش وضعی این سیاره،حدود دو ماه طول می کشد و از این رو،گرم شدن آن در روز و سرد شدنش در شب دیرپاست.
حفره های کوچک ویا بزرگ بسیاری در سطح سیارهٔ تیر دیده می شود که حکایت از برخورد شهاب سنگ کوچک و بزرگ دارد البته قطر برخی از دهانه ها به ده ها کیلومتر می رسد. برخی از این دهانه ها محل خروج مواد مذاب است که امروزه با سنگهای مذاب پر شده اند و مانند کوه های آتشفشانی هستند.به خاطر دهانه‌های آتشفشانی و آبگیرها خیلی شبیه کره ماه است. دانشمندان تصور می‌کردند که فعالیتهای آن مانند کره ماه است. اما اکنون می‌دانیم که سیاره عطارد با کره ماه بسیار متفاوت است.تیر همچون ناهید و ماه،حالت های گوناگونی از هلال تا قرص کامل را به خود می گیرد.قرص کامل،چون در آن سوی خورشید است دیده نمی شود.اما اشکال هلال و نیمهٔ آن به هنگام جلوه های شرقی و غربی،مشاهده می گردند.
سیاره عطارد قمر ندارد. عطارد،کوچک‌ترین سیاره منظومه شمسی است.نیروی جاذبه این سیاره کم و دارای جو ناچیزی است که ۹۸٪ آن از هلیم و بقیه از هیدروژن،اکسیژن و سدیم ساخته شده است.بادهای خورشیدی به شدت به عطارد می‌دمند و این می‌رساند که تقریباً هیچ هوایی در آن وجود ندارد.
این سیاره نیز،مانند سیاره زهره بین زمین و خورشید قرار گرفته و به خاطر این ویژگی،حالاتی را که "گذر"،"جلوه های شرقی و غربی" و... نامیده می شوند،به وجود می آورد.
مشخصات سیاره عطارد
اندازه تیر در مقیاس با زمینقطر به کیلومتر : ۴۸۷۸
فاصله از خورشید به کیلومتر : ۷۵۹۱۰۰۰۰
جرم بر حسب سانتیمتر بر گرم : ۴/۵
مدت زمان گردش به دور خود : ۵۹ روز
مدت زمان گردش به دور خورشید : ۸۸ روز
اتمسفر : ندارد
میانگین دما : روز:۴۲۷ شب:۱۸۰- (سانتیگراد)
قمر یا حلقه : ندارد
حالت (غالب) : جامد
مقایسه اندازه عطارد با زمین
سیاره تیر و عصر فضا
در سال های ۵-۱۹۷۴ میلادی ، سفینهٔ مارینر ۱۰ آمریکا،از نزدیکی سیارهٔ تیر گذشت و توانست ۶۴۸ عکس خوب،از حدود ۵۰٪ سطح سیاره،که در آن هنگام در برابر خورشید واقع شده بود،گرفته و مخابره کند.عکس ها نشان می دهند که سطح تیر نیز چون ماه ،دارای کوه ها و نیز دره های فراوانی است که به نظر می آید به علت بمباران مداوم صدهاهزار سنگ آسمانی صورت گرفته باشد.زمان این بمباران ها شاید بلافاصله پس از پیدایش و تکوین دستگاه خورشیدی بوده است.
در تیر،درهٔ بزرگی به قطر تقریبی ۱٬۳۰۰ کیلومتر وجود دارد که اطراف آن را کوه های به نسبت بلندی که ارتفاع برخی از آن ها به یک و نیم کیلومتر نیز می رسد،احاطه کرده اند.برخی از این گودی ها،شاید به علت جریان مواد مذاب آتشفشانی قدیمی،صاف و تیز شیار شیار شده اند.
متأسفانه ارتباط با مارینر ۱۰ در ۲۴ مارس ۱۹۷۵ قطع شد.این سفینه اولین و تنها سفینه ای بوده است که تا امروز به مقصد تیر روانه شده است.
در بررسی هایی که در سال ۱۹۹۰م از روی زمین در مورد سیارهٔ تیر به عمل آمد،دیده شد که دو ناحیه بر روی سطج این سیاره از نقاط دیگر بسیار داغ ترند ، علت آن را تأثیِر توأم گردش های وضعی و انتقالی تیر در حفظ گرمای گرفته شده از خورشید دانستند. زیرا مدت یک شبانه روز در تیر دو سوم مدت یک سال آن است .
تیر بر خلاف اندازهٔ کوچکی که دارد،بسیار سنگین است و از این جهت ستاره شناسان معتقدند، در زیر پوستهٔ سنگی نازک این سیاره،هستهٔ مرکزی بزرگی ساخته شده از آهن،وجود داشته باشد.